Η Μεσογειακή Διατροφή αντικατοπτρίζει τις τυπικές διατροφικές συνήθειες των κατοίκων της Μεσογείου. Βασίζεται στην απλή παρασκευή εύγευστων πιάτων χάρη στην ευρεία γκάμα προϊόντων που παράγονται σε αυτές τις χώρες.
Η διατροφή αυτή είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και περιλαμβάνει ζυμαρικά, ψωμί, δημητριακά, ρύζι και πατάτες, πουλερικά και ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, μερικά πολύ λίγο επεξεργασμένα εποχιακά τρόφιμα και ελάχιστο κρέας.
Η ημερήσια πρόσληψη γαλακτοκομικών γίνεται κυρίως με τη μορφή τυριού ή γιαουρτιού. Το πιο συνηθισμένο επιδόρπιο είναι τα φρούτα εποχής. Τα γλυκά καταναλώνονται λίγες φορές την εβδομάδα, ενώ πολλές φορές τη θέση της ζάχαρης παίρνει το μέλι. Το κόκκινο κρέας είναι σχεδόν απαγορευμένο και καταναλώνεται λίγες φορές το μήνα και σε μικρές ποσότητες, σε
αντίθεση με το κοτόπουλο και το ψάρι που καταναλώνονται κάθε εβδομάδα. Τέλος, πολύ συχνή είναι και η κατανάλωση κρασιού (ένα ή δύο ποτήρια κρασί κάθε ημέρα).
Στις αρχές τις δεκαετίας του '60, ξεκίνησε μια έρευνα του Παγκόσμιου Οργάνισμού Υγείας, με στόχο τη μελέτη των διατροφικών συνηθειών, ανθρώπων από 7 διαφορετικές χώρες (Ελλάδα, Ιταλία, Γιουγκοσλαβία, Ολλανδία, Φινλανδία, ΗΠΑ και Ιαπωνία). Διήρκεσε 30 χρόνια και πήραν μέρος περίπου 13.000 άτομα ηλικίας 40-59 ετών.
Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας έδειξαν ότι άνθρωποι που ζούσαν στις μεσογειακές χώρες και κυρίως στην Ελλάδα, εμφάνιζαν τα μικρότερα ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο και στεφανιαία νόσο και είχαν το μεγαλύτερο μέσο όρο ζωής, σε σχέση με τους κατοίκους των άλλων χωρών.
Πρόσφατη μεγάλη έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό New England Journal of Medicine, επιβεβαιώνει ότι η μεσογειακή διατροφή παρατείνει τη ζωή και προστατεύει από τις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Circulation της Aμερικανικής Ιατρικής Eνωσης παρακολούθησε επί τέσσερα χρόνια περισσότερα από 400 άτομα, άνδρες και γυναίκες, στη Γαλλία, τα οποία είχαν πάθει ήδη μια καρδιακή προσβολή και διέτρεχαν τον κίνδυνο να πάθουν και δεύτερη. Περίπου στα μισά άτομα της μελέτης δόθηκε η συμβουλή να ακολουθήσουν μεσογειακού τύπου διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, ψάρι και όσπρια και στα άλλα μισά να ακολουθήσουν περισσότερο την παραδοσιακή διατροφή των δυτικών χωρών. Τα άτομα τα οποία ακολούθησαν την παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή παρουσίασαν 50% έως 70% μικρότερη πιθανότητα σε σύγκριση με τα άτομα της άλλης ομάδας να αναπτύξουν καρδιακή νόσο για δεύτερη φορά. Ίσως το πιο εντυπωσιακό και γαστρονομικώς ευχάριστο χαρακτηριστικό της ενδεδειγμένης διατροφικής σύνθεσης που αναδύθηκε από τη μελέτη, είναι ότι δεν είναι τόσο η περιορισμένη ποσότητα των λιπαρών υλών, αλλά το είδος τους που μπορεί να προστατεύει την καρδιά.
Βρετανοί γιατροί σε άρθρο στο επιστημονικό περιοδικό Μεταπτυχιακή Ιατρική Επιθεώρηση (PMJ), επισημαίνουν ότι η μεσογειακή δίαιτα, είναι αποτελεσματικότερη μέθοδος στη μάχη κατά της παχυσαρκίας σε σχέση με την καταμέτρηση θερμίδων, ενώ ταυτόχρονα υπογραμμίζουν ότι η συγκεκριμένη διατροφή μειώνει τον κίνδυνο εγκεφαλικών και καρδιαγγειακών παθήσεων. Οι θετικές επιπτώσεις του λίπους που προέρχεται από το ελαιόλαδο και τα
ψάρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον έλεγχο του σωματικού βάρους,
με την προϋπόθεση ότι θα μειωθεί η συνολική ημερήσια κατανάλωση
θερμίδων. Επιπλέον, εκτιμούν ότι είναι πολύ καλύτερη δίαιτα από εκείνη με χαμηλά λιπαρά για την απώλεια βάρους.
Δεδομένου ότι πρώτες οι στατιστικές θνησιμότητας κατέδειξαν ότι οι μεσογειακοί πληθυσμοί ζούσαν περισσότερο από τους άλλους Ευρωπαίους, οι επιστήμονες έχουν προσπαθήσει να ανακαλύψουν σε ποια συστατικά της μεσογειακής δίαιτας οφείλονται τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματά της. Στο παρόν άρθρο παρατίθενται μερικά από τα συστατικά της μεσογειακής δίαιτας.
Το ελαιόλαδο είναι η πρώτη επιλογή προς διερεύνηση, καθώς χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά στο μαγείρεμα στη Μεσόγειο αντί του βουτύρου, της μαργαρίνης και άλλων λιπαρών υλών. Το ελαιόλαδο είναι πλούσια πηγή μονοακόρεστου λίπους, το οποίο είναι προστατευτικό ενάντια στις καρδιακές παθήσεις, ενδεχομένως επειδή αντικαθιστά το κορεσμένο λίπος στη δίαιτα. Το ελαιόλαδο είναι επίσης πηγή αντιοξειδωτικών, συμπεριλαμβανομένης της βιταμίνης Ε. Είναι, όμως, σημαντικό να αναφερθεί ότι το ελαιόλαδο χρησιμοποιείται για να παρασκευασθούν διάφορα πιάτα λαχανικών, σάλτσες ντομάτας, σαλάτες, καθώς επίσης και για το τηγάνισμα των ψαριών.
Η υψηλή πρόσληψη φρέσκων φρούτων και λαχανικών είναι αποδεδειγμένα προστατευτική τόσο για τις καρδιακές παθήσεις όσο και για τις διάφορες μορφές καρκίνου, πιθανότατα λόγω των αντιοξειδωτικών που περιέχουν. Οι ντομάτες, που αποτελούν σημαντική πηγή αντιοξειδωτικών, έχουν μελετηθεί ιδιαιτέρως, επειδή εμφανίζονται σε μεγάλο βαθμό στη μεσογειακή κουζίνα. Συστήνεται η επεξεργασία τους με θερμότητα όπως το μαγείρεμα, π.χ. κατά την προετοιμασία σαλτσών ντομάτας, επειδή αυξάνει τη διαθεσιμότητα του λυκοπενίου, ενός από τα κύρια αντιοξειδωτικά στις ντομάτες.
Έχει επίσης προταθεί ότι τα ψάρια, ειδικότερα τα λιπαρά,όπως οι σαρδέλες, έχουν σημαντικά οφέλη στην υγεία. Τα λιπαρά ψάρια είναι πηγή ω-3 πολυακόρεστων λιπών. Τα σύνθετα, μακριάς αλύσου, παράγωγα αυτών των λιπών φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ευεργετικά στην καρδιά, λόγω των αντιφλεγμονωδών και αγγειοδιασταλτικών ιδιοτήτων τους, οι οποίες διατηρούν τη ροή του αίματος ομαλή.
Σε όλη τη Μεσόγειο το κρασί πίνεται με μέτρο και συνήθως μαζί με τα γεύματα. Για τους άνδρες, το μέτρο είναι δύο ποτήρια ανά ημέρα, ενώ για τις γυναίκες ένα ποτήρι ανά ημέρα.Το κρασί, ειδικά το κόκκινο, περιέχει έναν μεγάλο αριθμό φυσικών συστατικών, οι ιδιότητες των οποίων προάγουν την υγεία. Τα φυσικά αυτά συστατικά αποκαλούνται φυτοθρεπτικά συστατικά. Στα συστατικά αυτά περιλαμβάνονται οι πολυφαινόλες, οι οποίες είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά, τα οποία προστατεύουν από την οξείδωση της κακής (LDL) χοληστερόλης και από άλλες παθολογικές συνέπειες της οξειδωτικής διαδικασίας. Άλλα φυτοθρεπτικά συστατικά παίζουν ρόλο στην παρεμπόδιση της συσσωμάτωσης των αιμοπεταλίων, στην αγγειοδιαστολή, κ.τλ.
Παρόλα αυτά οι έρευνες δείχνουν ότι τα μεμονωμένα συστατικά ή οι ομάδες τροφίμων της μεσογειακής δίαιτας δεν παρείχαν σημαντική προστασία. Στην πράξη, είναι πιθανό ο συνδυασμός όλων των διαφορετικών συστατικών της δίαιτας αυτής να την καθιστά τόσο υγιεινή. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και άλλοι παράγοντες, όπως η χαλαρή στάση απέναντι στη δίαιτα, η ηλιοφάνεια και η αυξημένη σωματική δραστηριότητα, είναι πιθανό να συμβάλλουν στον συνολικά υγιεινό τρόπο ζωής σε αυτήν την περιοχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου