Δυσπεψία και πως να την αντιμετωπίσετε

Η δυσπεψία, εμφανίζεται συνήθως με έντονο βάρος στο στο­μάχι, πόνο ή φούσκωμα στην κοιλιά, καούρες, αίσθημα ναυτίας, τυμπανισμό (συσσώρευση αερίων στο έντερο). Συνήθως όλα αυτά τα συμπτώματα παρουσιά­ζονται μετά τα γεύματα. Μια από τις βασικές αιτίες τns δυσπεψίας είναι η ανεπαρκής παραγωγή τριών ένζυμων (αμυλάσης, πρωτεάσης και λιπάσης), που είναι απαραίτητα για τη σωστή πέψη των τρο­φών. 

Στη δυσπεψία επίσης συμβάλλουν οι κακές διατροφικές συνήθειες (τηγανητά ή πολύ λιπαρά φαγητά, πολύ ζεστές ή παγωμένες τροφές, οινοπνευματώδη, καρυκεύ­ματα, καφεΐνη και νικοτίνη) καθώς και η υπερβολική ή μειωμένη έκκριση γαστρικών υγρών. Παράλληλα ψυχολογικοί παράγοντες όπως η ένταση και το άγχος μπορούν να επηρεάσουν την πα­ραγωγή γαστρικών οξέων και να έχουν επιπτώσεις στην ομαλή πέψη. 
 

Για να διευκολύνετε την πέψη, πρέπει να καθιερώσε­τε μικρά και συχνά γεύματα και επίσης να τρώτε ήρε­μα, χωρίς άγχος. Δεν θα πρέπει να τρώτε μεγάλα και πλούσια σε λιπαρά γεύματα αργά το βράδυ πριν πέσετε για ύπνο, διαφορετικά ενεργοποιείται η έκκριση γαστρικών οξέων και αυξάνονται οι πιθανότητες νυχτερινής οισοφαγικής παλινδρόμησης. Ταυτόχρονα τα λίπη αντιδρούν με τα υγρά του δωδεκαδακτύ­λου και σχηματίζουν διοξείδιο του άνθρακα, με επακόλουθο τα συμπτώματα τυμπανισμού. Επίσης θα πρέπει να αποφεύγετε όσο μπορείτε περισσότερο το κά­πνισμα, τα οινοπνευματώδη και  το δυνατό καφέ με άδειο στομάχι.  Είναι σημαντικό να μην καταναλώνετε πολύ ζεστά ή πολύ παγωμένα ροφήματα. Κι αυτό γιατί η «θερμική ανι­σορροπία» προκαλεί δυσκολία στη χώνεψη και αναιμία του πεπτικού βλεννογόνου, που συχνά έχει επιπτώσεις στην καλή λειτουργία του. Θα πρέπει να προσπαθήσετε να καταναλώνετε με μέτρο τηγανητά και καυτε­ρά φαγητά και να χρησιμοποιείται λογικές ποσότητες κρεμμυδιού και σκόρδου καθώς διεγείρουν ένα ειδικό νεύ­ρο, το οποίο στην πραγματικότητα φαίνεται να «κα­τευθύνει» την παραγωγή των γαστρικών υγρών.

Εκείνο που πρέπει να θυμάστε είναι ότι τα διάφορα είδη τροφών (άμυλο, πρωτεϊνες, λίπη, υδατάνθρακες κ.λπ.) απαιτούν και διαφορετικά είδη ενζύμων για να χωνευτούν καθώς και διαφορετικό χρόνο. Για καλύτερη πέψη, λοιπόν, σημαντικό ρόλο παίζουν οι σωστοί συνδυασμοί των τροφών. Για παράδειγμα, το κρέας συνδυάζεται θαυμάσια με ωμά ή βραστά λα­χανικά (τα λαχανικά βοηθούν στην καλή χώνεψη ό­λων των τροφών), ενώ γίνεται πιο δύσπεπτο όταν συνδυαστεί με πατάτες ή μακαρόνια. Γιατί το κρέας, ως πρωτεϊνική τροφή που είναι, για να χωνευτεί χρειάζεται όξινα γαστρικά υγρά. Οι πατάτες, όμως, το ρύζι και τα μακαρόνια, που περιέχουν άμυλο, χρει­άζονται άλλες συνθήκες για να χωνευτούν. Φυσικά, το στομάχι δεν είναι σε θέση να κάνει τέλεια και τις δυο πέψεις ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα να καθυστε­ρεί και να αντιδρά με δυσπεψία. Eπίσης, κακός συνδυασμός είναι η ταυτόχρονη κατανάλωση τροφών με πρωτεΐνες διαφορετικής σύνθεσης, όπως π.χ. κρέας με αβγό ή ψάρι με τυρί. Τέλος, τα φρούτα δεν συν­δυάζονται συνήθως με άλλες τροφές και καμιά φορά ούτε μεταξύ τους (τα γλυκά φρούτα με τα ξινά). Βασικό επίσης είναι να μη συνδυάζετε ξινά φρούτα και χυμούς τους με άμυλο (π.χ. χυμό πορτοκαλιού με σάντουιτς). Γιατί τα οξέα των φρούχων έχουν την ιδιότητα να καταστρέφουν για λίγο την πτυαλίνη, το ένζυμο που χρειάζεται για να χωνευτεί το άμυλο. Καλύτερα λοιπόν στο πρωινό να πίνετε πρώτα το χυμό και ύστερα από δέκα λεπτά να ακολουθούν οι φρυγανιές, το ψωμί, τα δημητριακά κ.λπ. 
 

Σημαντικό ρόλο παίζει και η κατανάλωση προβιοτικών που συνήθως βρίσκονται σε γαλακτομικά προϊόντα όπως το γιαούρτι ή με τη μορφή συμπληρωμάτων διατροφής. Τα προβιοτικά βοηθούν την πέψη της τροφής και καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα και τα φουσκώματα. Η μαστίχα Χίου είναι γνωστό ότι έχει αξιοσημείωτες ευεργετικές ιδιότητες για τον οργανισμό. Η πιο αξιόλογη, όμως, είναι αυτή της αποτελεσματικής της δράσης ως χωνευτικό. Η μέντα, ο μαϊντανος, ο μάραθος και το  μελισσόχορτο συνιστώνται σε κάθε περίπτωση στομαχικής ή εντερικής διαταραχής, καθώς έχουν μαλακτική και ανακουφιστική δράση και αυξάνουν τις εκκρίσεις των πεπτικών υγρών. Αυτά τα αρωματικά  φυτά βοηθούν στην ελάττωση των αερίων του εντερικού σωλήνα. Η λύση στο πρόβλημα μειωμέvns έκκρισης γαστρικών οξέων είναι η λήψη ενός συμπληρώματος πεπτικών ενζύμων, που διατίθενται σε διάφορες μορφές. Τέλος αποτελεσματική συμπτωματική θεραπεία αποτελούν τα αλγινικά φαρμακευτικά σκευάσματα, που ανακουφίζουν αποτελεσματικά από τα συμπτώματα της καούρας δρώντας άμεσα (μέσα σε 3 λεπτά από τη λήψη), ενώ διαρκούν έως και 4 ώρες χωρίς να επιδρούν ή να επηρεάζουν τη φυσιολογική λειτουργία του στομάχου.